Trường Trung học phổ thông chuyên, Đại học Sư phạm Hà Nội, tiền thân là Khối Trung học Phổ Thông Chuyên Toán-Tin của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tên thường gọi: Phổ thông Chuyên Sư phạm hay Chuyên Sư phạm, là một trường chuyên công lập trực thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Trường được biết đến vì kỳ thi đầu vào cạnh tranh nhất Việt Nam, thành tích cao tại các kỳ thi Olympic Khoa học Quốc tế và lực lượng cựu học sinh thành công trong nhiều lĩnh vực tại Việt Nam và nước ngoài. Chuyên Sư Phạm được thành lập vào năm 1966 bởi quyết định của Thủ tướng Phạm Văn Đồng với tư cách là cơ sở đào tạo cấp quốc gia cho các học sinh có năng khiếu đặc biệt về toán học. Sau một số đợt mở rộng quy mô, trường hiện là cơ sở đào tạo dành cho các học sinh có năng khiếu về nhiều lĩnh vực khoa học tự nhiên, kỹ thuật và khoa học xã hội. Đóng tại địa bàn thành phố Hà Nội nhưng Chuyên Sư Phạm tuyển sinh trên cả nước. Kỳ thi tuyển sinh đầu vào của Chuyên Sư Phạm có tỷ lệ nhận học năm 2022 là 5.5% (1 chọi 18), và ở một số lớp chuyên là 3% (1 chọi 32).[1] Đây cũng là tỷ lệ cạnh tranh đầu vào cao nhất tại Việt Nam cho 1 trường trung học phổ thông. [2] Do mức độ cạnh tranh đầu vào rất cao này, một số cơ quan báo chí, truyền thông gọi Chuyên Sư phạm là trường trung học phổ thông “hot nhất Hà Nội”.[3]Do tuyển sinh trên cả nước, khoảng một nửa học sinh của trường sinh ra và học hết cấp 2 ngoài Hà Nội, và nhiều trong số đó là các bạn học sinh dân tộc thiểu số có năng lực xuất sắc. Khác với các trường chuyên thuộc đại học khác thường bị thiên lệch về nam hoặc nữ, tỷ lệ nam/nữ trong học sinh Chuyên Sư Phạm khá cân bằng do có đầy đủ các lớp khoa học tự nhiên và xã hội. Trường cũng có hơn 20 câu lạc bộ do học sinh điều hành từ báo chí, lịch sử cho tới nghiên cứu chế tạo rô-bốt, cho phép học sinh theo đuổi đam mê của mình.Hàng năm, trường nằm trong tốp 5 toàn quốc về điểm trung bình trong kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam. Trường có thành tích tham dự các kì thi Toán học Quốc tế (IMO) đứng thứ hai tại Việt Nam, chỉ sau Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, và là một trong những trường trung học phổ thông Việt Nam có thành tích cao nhất trong các kì thi danh giá Olympic Khoa học Quốc tế, Olympic Khoa học Châu Á Thái Bình Dương, Hội thi Khoa học và Kỹ thuật Quốc tế Intel với gần 100 huy chương các loại. Học sinh của trường nằm trong diện ưu tiên xét tuyển hoặc tuyển thẳng của gần 100 trường đại học danh tiếng trên thế giới. Tới năm 2022, trường có gần 10,000 cựu học sinh bao gồm các lãnh đạo chủ chốt tại Bộ ngoại giao Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Y Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam; các nhà nghiên cứu và giáo sư tại Đại học Oxford, MIT, Đại học Stanford, NASA, Viện Toán học (Việt Nam), Đại học Quốc gia Singapore, Đại học Sorbonne, Microsoft, Google; các lãnh đạo doanh nghiệp tại Tập đoàn Viettel, McKinsey & Company, Sabeco, Tập đoàn FPT, Ngân hàng Quốc tế VIB Bank; nhà sáng lập của TopCV, Bkav (công ty), Gemadept, Rikkeisoft...; các bác sỹ, kỹ sư đầu ngành; và một số hoa hậu, người mẫu và người nổi tiếng khác (xem chi tiết tại phần Cựu học sinh nổi bật)